Monitorimi i kushteve me lageshtira/thatesira

Indeksi i standartizuar i reshjeve - SPI 

Indeksi i standartizuar i reshjeve (SPI) u Ñ‘shtÑ‘ rekomanduar nga Kongresi i GjashtÑ‘mbÑ‘dhjetÑ‘ BotÑ‘ror Meteorologjik nÑ‘ Qershor tÑ‘ vitit 2011 tÑ‘ gjithÑ‘ ShÑ‘rbimeve Meteorologjike dhe Hidrologjike kombÑ‘tare nÑ‘ tÑ‘ gjithÑ‘ botÑ‘n si karakterizues i thatÑ‘sirave meteorologjike. PÑ‘rdorimi i SPI-sÑ‘ synon tÑ‘ zhvillojÑ‘ ose pÑ‘rmirÑ‘sojÑ‘ mÑ‘ tej monitorimin e thatÑ‘sirave dhe kapaciteteve paralajmÑ‘ruese tÑ‘ IHMK-ve.   SPI nga 1 deri nÑ‘ 2 muaj mund tÑ‘ pÑ‘rdoren pÑ‘r analiza tÑ‘ thatÑ‘sirave meteorologjike, SPI nga 1 deri nÑ‘ 6 muaj pÑ‘rdoren pÑ‘r thatÑ‘sirat bujqÑ‘sore, dhe nga 6 deri n SPI nga 1 deri nÑ‘ 2 muaj mund tÑ‘ pÑ‘rdoren pÑ‘r analiza tÑ‘ thatÑ‘sirave meteorologjike, SPI nga 1 deri nÑ‘ 6 muaj pÑ‘rdoren pÑ‘r thatÑ‘sirat bujqÑ‘sore dhe nga 6 deri nÑ‘ 12 muaj ose mÑ‘ shumÑ‘ SPI pÑ‘rdoret pÑ‘r thatÑ‘sirat hirdologjike.

Nё rastin ideal, pёrllogaritja e SPI-sё ka nevojё pёr tё paktёn 20-30 vjet vlera nё bazё mujore, dhe preferohen ose janё optimale me 50-60 vjet. SPI-ja pozitive tregon reshje mё shumё reshje se mesatarja ndёrkohё qё vleat negative tregojnё mё pak reshje se mesatarja. Kur SPI normalizohet, klimat mё tё lagёshta dhe me tё thata mund tё pёrfaqёsohen nё tё njёjtёn mёnyrё; kjo sepse periudhat e lagёshta mund tё monitorohen duke pёrdorur SPI-nё. Dukuria e thatёsirave ndodh pёr vlerat e SPI-sё -1.0 ose mё pak aty ku ndodhin dukuri pёrmbytjesh vlerat e SPI-sё janё +1.0 ose mё tё mёdha.

Kosova Ñ‘shtÑ‘ njÑ‘ vend i predispozuar pÑ‘r thatÑ‘sira. PÑ‘r kÑ‘tÑ‘ arsye ne e pÑ‘rcaktojmÑ‘ vazhdimisht SPI-nÑ‘ pÑ‘r njÑ‘ seri vendndodhjesh nÑ‘ KosovÑ‘ nga tÑ‘ cilat Dragashi, Ferizaji, Gjakova, Skivjani, Klina, Prishtina, Peja dhe Prizreni varen nga tÑ‘ dhÑ‘nat afatgjata tÑ‘ reshjeve. SPI pÑ‘rcaktohet nÑ‘ shkallÑ‘ kohore 1-, 2-, 3-, 4-, 6- dhe 12 mujore. QÑ‘llimi Ñ‘shtÑ‘ ti japÑ‘ informacion ndÑ‘rgjegjÑ‘sues politikbÑ‘rÑ‘sve, kompanive tÑ‘ ujit dhe publikut mbi thatÑ‘sirat ose thatÑ‘sirat e ardhshme pÑ‘r njÑ‘ zhvillim tÑ‘ qÑ‘ndrueshÑ‘m ekonomik tÑ‘ KosovÑ‘s.   

Ne vazhdim eshte dhene paraqitja hartografike e SPI i percaktuar ne shkalle kohore 12 muaj